世界语简明基础教程
Konciza Fundamenta Kurso de Esperanto
第 2 课 词类的划分
Leciono 2. Vortaj Specoj
一、语法介绍:世界语的词类 Gramatiko: Specoj de Vortoj
根据词性,世界语的单词可以划分为10大类:名词、动词、形容词、副词、代词、前置词(介词)、数词、连词、叹词、冠词。
在世界语中,名词、动词、形容词和部分副词都有其固定的词尾。
名词,表示事物的名称,词尾为-o:如 letero(信),foto(照片),telefono(电话),lando(国家)。
动词(原形),表示动作或者状态,词尾为-i:如 verki(写作),foti(照相,摄影),telefoni(打电话),labori(工作,干活)。
形容词,表示性质等,可以用来修饰、限定名词,词尾为-a:如:granda(伟大的),rapida(迅速的),bona(好的),sama(相同的)。
副词表示方式、地点、时间等,可以修饰、限定动词、形容词或者其它副词,如 ankaŭ(也),nur(只有,仅仅),tre (很,非常)。由其它类词转换而来的副词词尾统一为 e:如:rapide(迅速地),bone(好,好吧)。
由此可以看出,世界语的词类转换非常简单,只要变换词尾即可。例如:
foto(照片,名词)→ foti(拍摄照片,摄影,动词)
verki(写作,动词)→ verko(作品,名词)
bona(好的,形容词)→ bone(好,好吧,副词)
scii(知道,了解,动词)→ scio(知识,名词)
代词:mi(我)、 li(他)、 ŝi(她)、 ni(我们)、 ili(他们)、 ĝi(它)、 tiu(那个)等。
代词加上形容词词尾 -a 即可转换为物主代词:mia(我的)、 lia(他的)、 ŝia(她的)、 nia(我们的)、 ilia(他们 的)、 ĝia(它的);mia edzo(我的丈夫),ŝia domo(她的房子),nia popolo(我们的人民)。
前置词也叫介词。前置词放在名词、代词等前面用以表示与其它词的时间、空间、因果等关系的词。如:
en(在…里):en domo(在房子里)
sub(在…下):sub arbo (在树下)
sur(在…上):sur tablo(在桌子上)
de(…的)komencanto de Esperanto(世界语初学者)
数词的用法和汉语相似,也很简单:
nul(0),unu(1),du(2),tri(3),kvar(4),kvin(5),ses(6),sep(7),ok(8),naŭ(9),dek(10),cent(100),mil(1000) 是常用的基数词,用它们可以组合出其它的数字。如:
dek du(12)
cent okdek naŭ(189)
sep mil kvincent sesdek kvar(7564)
世界语中没有万这个单位,万用dek mil(十千)表示:
tridek du mil ok(32008)。
la jaro 1979 读作 la jaro mil naŭcent sepdek naŭ
la jaro 2009 读作 la jaro du mil naŭ
la jaro 2010 读作 la jaro du mil dek
la jaro 2015 读作 la jaro du mil dek kvin
依此类推。
但请注意:102 这样的数字,世界语读作 cent du,即中间的零不读,可能是因为读不读这个零,都不会造成歧义,所以索性不读。
从上面的例子可以看出,在世界语的数字书写中,几十、几百是连起来写,其它分开写,如:
kvindek(50),okcent(800),tridek sep(37),ses mil kvarcent dudek naŭ(6429)。
数词加上形容词词尾 -a 即可构成序数词。如:
unua tago 第一天
dua monato 第二个月
连词是用来连接词和词、词和句、句和句子的词:kaj(和)、sed(但是)。
叹词,表示感叹等情感,如:ve!(唉!)。
冠词:只有一个la,用于名词前,表示该人或物是已知的或代表全体的,或独一无二:kompanio 一个公司,la kompanio 那个公司;la Granda Muro 长城。
因为世界语的单词,从词尾或词意就可以看出词性,所以一般世界语课本中的生词表中的单词,都不标注词性。
如果学过英语、法语等欧洲语言可以注意到,telefono、foto、granda 这些世界语单词,和英语、法语等语言的单词相似。实际上,世界语的词根大部分源于印欧语系语言,在以后的学习中请注意比较,以帮助记忆。
二、单词与短语 Vortolistoj
letero 信,书信
→ leteri 写信
foto 照片
→ foti 摄影,拍照
telefono 电话
→ telefoni 打电话
verki 写作
→ verko 作品
granda 大的,伟大的
rapida 迅速的
→ rapide 迅速地
bona 好的,善良的
sama 相同的
→ same 同样地
ankaŭ 也
nur 只有,仅仅
tre 太,非常
tiu 那个
edzo 丈夫
→ edzino 妻子
domo 房屋
en 在…里
sub 在…下
sur 在…上
de …的
→ komencanto de Esperanto 世界语初学者
nul 0
unu 1
du 2
tri 3
kvar 4
kvin 5
ses 6
sep 7
ok 8
naŭ 9
dek 10
cent 100
mil 1000
tago 一天,白天
→ taga 每日的,白天的
monato 月,月份
jaro 年
→ jara 每年的
kaj 和
ve 唉,哎呀
la 冠词
kompanio 公司
muro 墙,墙壁
jen 用来引起注意
scii 知道,了解,懂得
→ scio 知识
sinjoro 先生
→ sinjorino 女士
universitato 大学,综合性大学
familio 家庭
hospitalo 医院
komputilo 计算机
diligenta 勤奋的
reto 网络
→ kompanio de reto 网络公司
→ reta kompanio 网络公司
homo 人
evoluo 发展,演化
音频播放器
00:00
00:00
http://reto.cn/kurso/sono/leciono02/vortolisto.mp3
(朗读:波兰 Małgorzata Baczyńska)
三、对话交流 Dialogoj
1、
— Saluton, Li Qiang! 你好,李强!
— Saluton, Gu Li! 你好,谷丽!
— Jen mia frato. 这是我的兄弟。
… Li estas komencanto de Esperanto. 他是世界语初学者。
— Saluton, sinjoro ! 你好,先生!
— Saluton, sinjorino Gu! 你好,谷女士!
— Kio estas via nomo? 你叫什么?
— Mia nomo estas Li Bo. 我叫李波。
… Mi estas kuracisto. 我是医生。
音频播放器
00:00
00:00
http://reto.cn/kurso/sono/leciono02/dialogo1.mp3
(朗读:中国 刘晓哲)
2、
— Mi laboras en universitato. 我在大学工作。
— Ĉu vi estas instruisto? 你是教师吗?(一般的叙述句前面加上ĉu就可以变成疑问句。ĉu的作用相当于汉语的“…吗”,但要放在句首。)
— Ne, mi ne estas instruisto, mi estas oficisto. 不,我不是教师,我是职员。
— Jen mia edzo, Karlo. Li estas instruisto. 这是我丈夫卡罗,他是教师。
— Saluton, sinjoro Karlo!Ĉu vi estas esperantisto? 你好,卡罗先生!你是世界语者吗?
— Jes, mi estas esperantisto. 是的,我是世界语者。
音频播放器
00:00
00:00
http://reto.cn/kurso/sono/leciono02/dialogo2.mp3
(朗读:中国 李晓红)
四、阅读理解 Legi kaj Kompreni
Mia Familio
Saluton! Mia nomo estas Wang Qiang. Mi estas dudek du-jara laboristo. Mia familio estas en la urbo Beijing, sed mi laboras en la urbo Shanghai.
Jen la foto de mia familio.
Jen mia patro, kvindek ses-jara. Li estas kuracisto en granda hospitalo en Beijing.
Jen mia patrino, kvindek kvar-jara, instruisto en universitato.
Jen mia frato, dudek sep-jara. Lia nomo estas Wang Gang. Li laboras en kompanio de komputilo en Beijing. Li estas diligenta.
Jen mia fratino, dudekses-jara. Ŝia nomo estas Wang Lan, ŝi laboras en kompanio de reto. Ankaŭ ŝi estas diligenta.
音频播放器
00:00
00:00
http://reto.cn/kurso/sono/leciono02/legi.mp3
(朗读者:中国 黄泽尧)
我的家庭
你好!我叫王强,今年22岁,是一名工人。我的家庭在北京,但我在上海市上班。
这是我的家庭的照片。
这是我的父亲,56岁了。他是北京一家大医院的医生。
这是我的母亲,54岁,在一所大学当老师。
这是我的兄弟,叫王刚,27岁。他在北京的一个计算机公司上班,工作很勤奋。
这是我的姊妹,叫王兰 ,26岁,在一个网络公司上班。她也很勤奋。
五、表达练习 Praktiki Esprimon
你好! 我叫谷力,26岁了,我是世界语初学者。我在北京的一个计算机公司工作。这是我家人的照片。
我父亲是世界语者,他在哈密市的一所大医院当医生,我母亲是一名大学教师,我哥哥在吐鲁番市的一个小网络公司工作。我父亲工作很勤奋,我母亲工作很勤奋,我工作很勤奋,我的兄弟工作也勤奋。
参考:
Saluton! Mia nomo estas Gu Li. Mi estas dudek ses-jara. Mi estas komencanto de Esperanto. Mi laboras en kompanio en la urbo Beijing. Jen la foto de mia familio.
Mia patro estas esperantisto. Li estas kuracisto de granda hospitalo en urbo Hami. Mia patrino estas instruisto de universitato. Mia frato laboras en malgranda reta kompanio en urbo Turpan. Mia patro laboras diligente, mia patrino laboras diligente, ankaŭ mia frato laboras diligente.
音频播放器
00:00
00:00
http://reto.cn/kurso/sono/leciono02/praktiki.mp3
(朗读:中国 杨春海)
漫画: La evoluo de la homo kaj de la komputilo. 人和计算机的演化。选自网络。
中国世界语网站绿网
Verda Reto
la ĉina esperanta retejo